Tuesday, September 8, 2020

आत्महत्या एक बुझाइ

आत्महत्या सुन्दै केही असोभ्य शव्द तर यसैको प्रयोगमा धेरैले ज्यानको दाग दिएका छन् । साधारण बुझाइमा अात्महत्या गर्ने मानिस तल्लो नजरले हेर्ने गरिन्छ जुन जिवनमा अाएका समस्याहरुसँग जुध्न नसक्नु साथै जिम्मेवार बोध नगर्नुलाई लिइन्छ । समाजमा अाफ्नो अस्तित्वमा दाग लागेपछि यहीँ बाटो अपनाउने चलन सदियौ देखि चल्तीमा छ तर अात्महत्या एक ठूलो साहस र निडर्ताको प्रतक्ष नतिजा हो जुन बुझाइको पर्धामा भित्रभित्रै लपेटिएको छ । समाज अाफैले अात्महत्याको अवस्था सिर्जना गरि पछि अाफै पन्छिएर उल्टै खोट देखाउने प्रयत्नमा छ तर ती व्यक्तिलाई बुझ्ने कर्तव्यबोधी कहिल्यै बनेन जसको फलस्वरूप प्रत्येक अात्महत्याका कथाहरु एकदिने पत्रिकाको कालो मसिमै सिमित हुन पुगेको छ । घरभित्रका कथा घरभित्रै पीडा बन्छ भने बाहिरी रुपमा रमिताको उत्कृष्ट स्रोत जसमा रिपोर्टरहरु गिद्दसरी झुम्मिन्छन् र थप पिडाको खात दिन्छन् त्यहि घरको संघारभित्र । ३० सेकेन्डको पानिमा डुबाइको निस्साहट जसमा स्वास फेर्न सक्ने तर लिन नसक्नेले दिनसक्छ डोरिले थुनिदिएर स्वास न लिनु न फेर्नूको अवस्थाको नमुना । समाज बुझ्ने हाम्रो मानसिकता अाज व्यक्तिले व्यक्ति नबुझ्ने अवस्थामा अाएको छ जुन स्वार्थ र परहित ज्ञानको अभाव हो जसले निम्त्याएको छ एक जटिलता जुन परिवर्तनको ढोका उघार्ने ल्याकत एक व्यक्तिबाट सम्भव छैन ।


हिजो समाजसँग ज्ञान थियोे शिक्षा थिएन । अाज समाजसँग शिक्षा छ तर ज्ञान छैन यसबाट भन्न सकिन्छ खोक्रो शिक्षाको प्रदानबाट कहिल्यै उत्कृष्ट मानव व्यबहार बाड्न सकिदैन । व्यक्ति-व्यक्तिले व्यक्तिलाई खसाउन र दबाउन प्रयत्नशील छ जसले समाज ठुलावडा र क्षमतावानका लागि रहेछ भन्ने सोचको विकास हुदैछ जसले गरिव, दुखि र यात्रापथ नदेख्नेका लागि कष्टकर र बाधा सिर्जना गरेको छ । निति बुझ्न लाग्दा मति बिगार्दै हिडिरहेका हामी यात्री भावनात्मक रुपमा अवभने परिवर्तन हुनु जरुरि छ । समाज सवैका निमित्त हो र अवसर र सहयोग सवैबाट मिल्छ भन्ने चेतना अभिवृद्धिसँगै यो समाजमा श्री कसैको ठुलोसानो नरहि मानविय यात्रा सञ्चालन नै उत्कृष्ट पक्ष हो भन्ने बुझ्नु र बुझाउनु जरुरी छ । नैतिक पतन गर्ने र बाधा थुपारिदिने परिपाटीमा दागबत्ती दिएर सरल सोच उच्च विचार र संयुक्त सहयात्रा तथा लक्ष लिई सम्पूर्ण उच्चस्तरीय रुपमा नव समाज निर्माणमा बढौँ । सकभर अात्महत्या हामिले हाम्रै क्रियाकलापको नतिजा हो भन्ने बुझौँ ।